quản lý tòa nhà

logo Tri ân Tiền bối VACNE Thi đua Chào mừng Đại hội VIII
MÔI TRƯỜNG VÀ DU LỊCH

Bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị làng cổ Đường Lâm

Thứ Hai, 11/08/2014 | 03:14:00 PM

Nói đến Làng cổ Đường Lâm, không chỉ người dân thị xã Sơn Tây mà người dân Thủ đô và rất nhiều du khách trong nước, nước ngoài đã quen thuộc, đây là địa chỉ hấp dẫn mà trong những năm qua đã thu hút lượng lớn khách tham quan. Tuy nhiên, quần thể di tích Làng cổ Đường Lâm hiện bị xuống cấp rất cần được bảo tồn, tôn tạo.

 

Xã Đường Lâm là nơi hội tụ những đặc điểm tiêu biểu của nền văn hóa đồng bằng Bắc bộ và châu thổ Sông Hồng, với nền văn minh nông nghiệp lúa nước, được biết đến với những cái tên rất thuần Việt, như “Làng Việt cổ”, “Làng cổ đá ong”…

Nơi đây là một quần thể các di tích lịch sử có mật độ dày đặc, với 50 di tích có giá trị, nhiều di tích đã được Nhà nước xếp hạng, trong đó những giá trị di tích đặc biệt như Đình Phùng Hưng, đền và lăng Ngô Quyền, chùa Mía, cổng làng Mông Phụ.

Đặc biệt còn lưu giữ được 37 ngồi nhà cổ có giá trị niên đại từ 200-400 năm, 74 ngôi nhà cổ loại 1 có niên đại trên 100 năm và 1.051 ngôi nhà kiến trúc truyền thống nông thôn đồng bằng Bắc bộ. Làng cổ ở Đường Lâm được xếp hạng là “Di tích kiến trúc nghệ thuật” cấp quốc gia đầu tiên của cả nước.


Tuy nhiên, việc quản lý di tích Làng cổ ở Đường Lâm hiện nay đã và đang gặp nhiều khó khăn, tồn tại, bất cập. Từ năm 2005 đến nay, ngoài số di tích đã được tu bổ tôn tạo, hiện một số di tích đã và đang bị xuống cấp nghiêm trọng, có nguy cơ bị sập đổ như: Đình Cam Thịnh, Đoài Giáp; các điếm và giếng cổ; các ngôi nhà cổ có niên đại từ 100-400 năm đang bị xuống cấp do hầu hết vật liệu xây dựng nhà bằng gỗ, tre nay đã bị mối mọt…


Bên cạnh đó, việc giải quyết mâu thuẫn giữa bảo tồn, phát triển di tích với công tác quản lý về trật tự xây dựng của các hộ dân đang sinh sống trên địa bàn xã; trong đó việc bảo vệ di tích và cấp phép cho các hộ dân xây dựng mới nhà ở hoặc cải tạo nhà trong khu vực di tích phải tuân thủ theo các nội dung quy định của Luật Di sản văn hóa, không làm ảnh hưởng đến cảnh quan chung của di tích.

Trong thời gian qua, nhiều hộ dân tự ý cải tạo, xây dựng nhà ở không xin phép, gây mất cảnh quan, không được bảo vệ nguyên trạng về mặt bằng và không gian của di tích. Việc người dân tự ý cải tạo cũng do nhu cầu tách hộ, giãn dân ngày càng bức thiết khi các thế hệ trong một gia đình tăng lên, nhưng trong 8 năm qua, UBND xã Đường Lâm chưa triển khai thực hiện việc giãn các hộ dân trong khu vực Làng cổ.


Trước những khó khăn, bất cập và nhu cầu bức thiết về nhà ở, điều kiện sinh hoạt thực tế tối thiểu của người dân, tháng 5/2013, đồng chí Bí thư Thành ủy Phạm Quang Nghị đã trực tiếp làm việc với thị xã Sơn Tây và người dân Làng cổ Đường Lâm để tháo gỡ những vướng mắc bất cập ở đây.

Và đến nay, dưới sự chỉ đạo sát sao của Thành ủy, HĐND, UBND TP Hà Nội đã xây dựng Đề án Đầu tư tôn tạo, bảo tồn và phát huy giá trị di tích Làng cổ xã Đường Lâm, thị xã Sơn Tây. Đây là việc làm hết sức cần thiết, có ý nghĩa không chỉ trong việc bảo tồn di tích mà còn giải quyết được bức xúc của người dân.

Đề án được thực hiện trong giai đoạn 2014-2020, nhằm thống nhất thực hiện cơ chế, chính sách về quản lý, bảo tồn, tôn tạo các di tích thuộc Làng cổ Đường Lâm cho phù hợp với tình hình thực tiễn ở địa phương, đồng thời mang lại lợi ích hài hòa, quyền lợi có ý nghĩa, hiệu quả thiết thực cho người dân trong khu vực Làng cổ.


Việc đầu tư tôn tạo, bảo tồn được tập trung vào 4 nội dung chính: Đầu tư tu bổ, tôn tạo các di tích được xếp hạng bị xuống cấp; đầu tư tu bổ các ngôi nhà cổ xuống cấp; đầu tư bảo tồn, phát huy giá trị di tích Làng cổ; triển khai thực hiện dự án đất giãn dân. Trong đó, ngoài các di tích được xếp hạng, các nhà cổ, điếm, quán và giếng cổ đã xuống cấp nghiêm trọng cần triển khai huy động các nguồn vốn đầu tư tu bổ, tôn tạo, cụ thể là các di tích lịch sử như đình, đền, chùa, lăng, cổng làng, nhà thờ đã được xếp hạng (9 công trình) và các di tích lịch sử văn hóa, tôn giáo, tín ngưỡng, kiến trúc nghệ thuật có giá trị chưa được xếp hạng riêng bằng văn bản nhưng nằm trong khu vực các Làng cổ đã được Nhà nước công nhận (57 di tích). Đối với nhà cổ loại 1, loại 2 tổng số có 99 ngôi nhà cổ, có niên đại từ 100-400 năm đã bị xuống cấp nghiêm trọng cần ưu tiên đầu tư tu bổ.


Trong đầu tư bảo tồn, phát huy giá trị di tích Làng cổ, trước mắt sẽ nghiên cứu thiết kế “mẫu nhà điển hình” nhà truyền thống nông thôn vùng đồng bằng Bắc bộ để thống nhất thực hiện việc cấp giấy phép xây dựng, sửa chữa, tu bổ nhà ở của các hộ dân trong khu vực Làng cổ và các khu dân cư tiếp giáp với khu vực Làng cổ.

Các hộ dân khi có nhu cầu cải tạo, sửa chữa hoặc xây dựng mới nhà ở trong vùng bảo vệ 1 hoặc vùng bảo vệ 2 thuộc di tích Làng cổ, được lựa chọn “mẫu nhà điển hình” và phải cam kết thực hiện thi công theo thiết kế mẫu.


Hiện, có những ngôi nhà đã tự ý xây dựng cao 2-3 tầng làm ảnh hưởng đến cảnh quan chung của di tích, nếu hộ dân tự nguyện tháo dỡ, cải tạo lại nhà xuống thấp tầng theo mẫu thiết kế và quy hoạch dược duyệt thì được ngân sách nhà nước hỗ trợ kinh phí tháo dỡ, cải tạo. Các hộ xây dựng trái phép sau khi quy hoạch được duyệt, nhà xây trên đất lấn chiếm bất hợp pháp không thuộc phạm vi đối tượng được áp dụng chính sách hỗ trợ này.

Các nhà loại 3 tại khu vực 1 và 2 của di tích hiện có 258 nhà, nhà loại 4 có 1.051 nhà, nếu các hộ dân có nhu cầu cải tạo, sửa chữa hoặc xây dựng lại phải đảm bảo theo thiết kế mẫu và quy hoạch được duyệt và phải tuân thủ nghiêm ngặt quy định việc bảo tồn di tích Làng cổ, không làm ảnh hưởng đến yếu tố gốc cấu thành di tích, cảnh quan thiên nhiên và môi trường, sinh thái của Làng cổ.


Đối với dự án cấp đất giãn dân cư, Thành phố chủ trương chia thành 2 giai đoạn: giai đoạn 1 từ năm 2014 đến 2015 thực hiện giãn dân khoảng 150 hộ có nhu cầu bức thiết, diện tích giãn dân 4,5ha; giai đoạn 2 từ năm 2016 đến 2020 thực hiện giãn khoảng 470 hộ còn lại.


Với sự cố gắng của chính quyền thành phố và thị xã Sơn Tây trong việc tôn tạo, bảo tồn và phát huy giá trị di tích, chắc chắn Đường Lâm sẽ luôn giữ vị thế là địa chỉ tham quan hấp dẫn của du khách trong và ngoài nước. Để làm được điều này cần sự tích cực của chính quyền và đặc biệt phải là sự đồng thuận của người dân Làng cổ.
 

Theo Cổng Giao Tiếp Điện Tử TP Hà Nội

Lượt xem: 4805

Các tin khác

Trao "hộ chiếu xanh" khi du lịch xứ dừa

(29/03/2024 07:37:AM)

Đắk Lắk: Du lịch thân thiện với voi

(18/03/2024 06:47:AM)

Côn Đảo sẽ kiên quyết: Nói không với đốt hàng mã tại các di tích

(08/03/2024 05:56:AM)

Lâm Đồng: xây dựng một môi trường du lịch xanh và bền vững

(26/02/2024 04:52:AM)

Bình Thuận: “Lá phổi xanh” trong lòng thị trấn

(23/02/2024 07:14:AM)

Về Đồng Tháp ngắm “Bình minh Tràm Chim”

(19/02/2024 05:49:AM)

Bình Phước: Vườn quốc gia Bù Gia Mập và ước mơ… xanh!

(19/02/2024 05:46:AM)

Thừa Thiên Huế đẩy mạnh phát triển du lịch xanh, bền vững

(19/02/2024 05:44:AM)

Quảng Ngãi: Du Xuân khám phá rừng dừa nước Tịnh Khê

(16/02/2024 06:58:AM)

VIDEO

Truyền hình TN-MT Số 03: Bảo tồn Cây Di sản, Anh hùng ĐDSH, ...

Xem thêm

TRANG VÀNG MÔI TRƯỜNG VACNE