Đấy là nơi lắng đọng, gìn giữ tuổi thơ ta trong mỗi con sang lao xao, trong từng hòn sỏi nhỏ. Đấy vẫn là nơi mở ra một khung trời mới lạ cho những đứa trẻ quê nghèo, nơi khởi đầu cho những khát vọng vươn xa…
Dòng sông cần mẫn, miệt mài chảy tự miền xa xăm nào đó về đến làng ta thì uốn lượn như dải lụa hồng; để rồi không biết tự bao giờ đã ban tặng cho xứ sở thân yêu này của tôi một vẻ trữ tình, thơ mộng như dáng hình người thôn nữ, ban tặng cho đời ta một bến quê.
Thuở nằm nôi, ta đã nghe bến quê xôn xao sóng nước trong lời ru của mẹ. Ơi cái bống cái bang, cái tôm cái tép, ơi cái cò lặn lộn bến sông, suốt một đời lam lũ nắng sương như bao kiếp người vất vả. Bến sông quê tìm về tắm mát hồn ta, vừa gần gũi, vừa xa xôi, huyền ảo như câu ca dao mẹ hát hôm nào. Như vẫn còn đây lần đầu tiên ta chập chững bước lên trên mặt đê, đôi mắt đắm đuối, ngỡ ngàng trước một vùng trời nước mênh mang đầy mới lạ. Xa xa, phía bên bờ, một ngôi làng sao giống xóm làng ta, cứ tỏ mờ ẩn hiện trong màn sương mỏng mảnh. Ta lặng ngắm những con thuyền buồm trắng, buồm nâu nối đuôi nhau xuôi ra biển hay hay ngược lên nguồn. Ta bỗng thầm ước một ngày nào đó sẽ theo những cánh buồm kia đi mãi…đi mãi đến mọi chân trời.. Như vẫn còn đây những buổi chiều ta theo chị ra bến sông kín nước. Cả dòng sông sóng sánh, chao nghiêng khi chị cúi xuống, gửi lại bến sông quê khuôn mặt đang rằm. Ta thích thú liệng những hòn sỏi mỏng trên mặt nước. Những vòng thia lia lan xa…lan xa rồi tan chìm xuống mênh mông. Ngoài kia, ông chài đã buông lưới xong, khẽ nhấp một ngụm rượu rồi nằm khềnh vuốt chòm râu trắng như cước. Con thuyền nằm lặng im, mơ màng như quên lãng. Ta chân trần chạy ven triền đê cỏ xanh mượt, mê mải đuổi theo một chú chim non đang chấp chới tập bay để nhiều hôm mẹ phải hớt hải đi tìm…
 |
Ơi bến sông quê! Nơi cô bé láng giềng đứng giậm chân mếu máo, ngúng nguẩy dỗi hờn mỗi khi ta lặn xuống lòng sông, lâu lâu mới ngoi lên hù dọa. Nơi ta cùng em thả không biết bao nhiêu con thuyền lá bưởi. Mỗi con thuyền chở một điều nguyện ước. Tiếng cười trong trẻo, hồn nhiên lan lan khắp mặt sông. Ta cùng em thi nhau té nước, đẩy thuyền lá ra xa để dòng sông đón nhận, cuốn đi. Nơi ta hì hục đóng bè cây chuối, hứa sẽ chở em sang bờ bên kia, đến những làng quê xa tắp. Ôi cái ước mong thưở bé bỏng, dại khờ sao ta chưa thực hiện được…
Năm tháng cứ lặng lẽ trôi đi như dòng sông cần mẫn chảy bên xóm làng, chảy bên những cuộc đời nắng mưa khó nhọc. Chỉ bến quê là còn lại mãi. Đấy là nơi lắng đọng, gìn giữ tuổi thơ ta trong mỗi con sang lao xao, trong từng hòn sỏi nhỏ. Đấy vẫn là nơi mở ra một khung trời mới lạ cho những đứa trẻ quê nghèo, nơi khởi đầu cho những khát vọng vươn xa…
Trần Văn Lợi