Du lịch Môi trường. 1. Lịch sử và nội hàm

MÔI TRƯỜNG VÀ DU LỊCH

Thứ Tư, 01/07/2015 | 10:45:00 AM

(VACNE). - Du lịch Môi trường (Environmental Tourism) xuất hiện từ những năm 1980 ở Ai Cập - nơi mà sa mạc hóa và biến đổi khí hậu đã tiêu diệt một nền văn minh nổi tiếng bậc nhất thế giới, nhưng cũng lại tạo cơ hội nảy sinh những mô hình thích ứng mới. Những dấu tích thích ứng, thảm họa hay sự cố môi trường còn đầy rấy khắp nơi là một phần của lịch sử văn minh nhân loại, là đối tượng của loại hình du lịch mới: Du lịch Môi trường.

Nguyễn Đình Hòe VACNE

Safari – Du lịch Môi trường xuyên Sa mạc tại Ai Cập

1.Du lịch Môi trường là loại hình du lịch mới, xuất hiện đầu tiên ở Ai Cập vào những năm 1980. Đó là hình thức lữ hành đến những nơi có vấn đề về môi trường (tốt hoặc xấu hoặc cả hai) để có thể hiểu môi trường vốn là một động lực tạo nên các đặc trưng của hệ sinh thái nhân văn tại điểm đến, để có thể nhận ra môi trường có vai trò quan trọng như thế nào trong cuộc sống và thế giới quanh ta, nhận ra người dân bản địa đã sáng tạo hay hủy diệt môi trường sống và qua đó sáng tạo hay hủy diệt nền văn minh do chính mình tạo ra.

2.Du lịch Môi trường được xây dựng trên quan niệm rằng chính Môi trường – kể cả môi trường hiện tại và lịch sử môi trường - là một đối tượng của Du lịch, không kém các đối tượng khác như hệ sinh thái nguyên sơ, cảnh quan đẹp, nền văn hóa bản địa hay làng nghề thủ công truyền thống. Các yếu tố môi trường độc đáo luôn mang màu săc bản địa, khác nhau tùy vùng miền, tạo ra những cấu trúc vật chất khác lạ, mà Du lịch lại chính là tìm kiếm sự khác lạ (Tourism is looking for differences). Đền đài, vàng bạc, hội họa, kỹ thuật ướp xác, kỹ thuật xây dựng, văn tự, v.v… chỉ là bề nổi của Văn minh. Bảo vệ Môi trường và thích nghi với những thay đổi môi trường mới là gốc rễ của Văn minh, điều mà người xưa chưa ngộ được ! Hủy hoại Môi trường là điều kiện tiên quyết của sự hủy diệt không thể chống đỡ, đó là thông điệp chính mà Du lịch Môi trường mang lại cho du khách.

3. Từ trải nghiệm đó, du khách sẽ có nhận thức và thái độ đúng đắn hơn về môi trường. Du khách tham gia Du lịch Môi trường cũng có thể được tổ chức thực hiện những hành động tự nguyện góp phần bảo vệ môi trường ngay tại điểm đến, như một sự trải nghiệm nho nhỏ (ví dụ tham gia trồng cây, thu gom dầu trên bãi biển,…)[1]. Vào ngày Làm cho Thế giới Sạch hơn (tổ chức vào chủ nhật tuàn thứ 3 của tháng 9 hàng năm) tại Hà Nội, Đại sứ quán Úc đã thu hút rất đông du khách nước ngoài đang có mặt ở Hà Nội tham gia nhặt rác quanh hồ Hoàn Kiếm, tạo ra nét độc đáo của du lịch Thủ đô.

4.Ai Cập, định vị ở phần Bắc sa mạc Sahara, đã khai thác triệt để các tour xuyên sa mạc và đến thăm các ốc đảo bằng lạc đà (safari) để du khách có thể nhận thức được thế nào là sa mạc và sa mạc hóa. Đây là loại hình lữ hành đầy gian khổ và tốn kém nhưng không mấy khi vắng du khách[2]

5.Du lịch Môi trường có thể có điểm đến riêng của mình, thường là điểm có dấu tích lịch sử môi trường độc đáo, đáp ứng hiếu kỳ của du khách như mỏ cũ, hố tử thần, khu vực bán hoang mạc, các khu rừng khai quang và tái sinh, tín ngưỡng thờ kính thiên nhiên và bảo tồn đa dạng sinh học, mô hình cộng đồng thích ứng với biến đổi khí hậu và nước biển dâng,…Tuy nhiên nó cũng thường sử dụng chung điểm đến của các loại hình du lịch khác như : khu bảo tồn thiên nhiên hay vườn Quốc gia, cảnh quan đẹp, di tích lịch sư văn hóa, làng nghề truyền thống,…, nhưng khác ở chỗ nó khai thác thêm các yếu tố môi trường (cả tốt lẫn xấu, miễn là hấp dẫn) tại các điểm đến vốn đã quen thuộc này, góp phần làm mới điểm du lịch và qua đó kéo dài thời gian và gia tăng sự chi trả tự nguyện của du khách.

[1] What is Environmental Tourism?http://www.wisegeek.com/what-is-environmental-tourism.htm

[2] Enviormental tourism. Cairo,12 November 2014, http://www.sis.gov.eg/En/Templates/Articles/tmpArticles.aspx?ArtID=1050#.VGN5vjSsVYc

Các tin khác

''Xanh hóa'' du lịch, khách muốn có chuyến đi giảm ''dấu ấn'' môi trường

(16/04/2024 06:06:AM)

Vào Vườn quốc gia Yok Đôn (Đắk Lắk) ngắm các loài chim đặc hữu

(14/04/2024 07:07:AM)

Du lịch Net Zero: Xu hướng mới của ngành du lịch

(11/04/2024 05:47:AM)

Du lịch di sản: Kết nối để phát triển bền vững

(09/04/2024 08:17:AM)